چند نوع دندان داریم و چرا؟

انسان ها 4 نوع دندان در دهان خود دارند که هر کدام از آنها کارایی خاص خود را دارد.
دندان‌های ما سخت‌ترین مواد در بدن ما هستند. دندان‌های ما علاوه بر اینکه اولین قدم در فرآیند گوارش هستند، نقش مهمی در توانایی صحبت کردن ما و همچنین در زیبایی صورت و لبخند ما دارند. ما به عنوان انسان دو مجموعه دندان داریم. مجموعه‌ای از دندان‌های شیری که از همان ابتدای رشد یک جنین در داخل رحم رشد می‌کند. دندان‌های شیری به شکل‌گیری نحوه رشد فک ما کمک کرده، و همچنین باعث می‌شود غذا را به درستی بجوییم و به ما کمک می‌کند اولین کلمات خود را به زبان بیاوریم. اکثر کودکان با 20 دندان شیری شروع می‌کنند، 10 دندان در بالا و 10 دندان در پایین. این دندان‌ها در نهایت با 32 دندان بزرگسال دائمی، 16 دندان در هر فک بالا و پایین، با افزایش سن و شروع رشد فک جایگزین می‌شوند.

ما چهار نوع دندان مختلف داریم که هر نوع هدف خاصی برای خوردن و جویدن دارد.
8 دندان ثنایا یا پیش(Incisors)
4 دندان کناین یا نیش (Canines)
8 دندان پرمولر یا آسیای کوچک (Premolars)
12 دندان آسیاب بزرگ (شامل 4 دندان عقل) (Molars)

دندان پیش (Incisors)
اکثر بزرگسالان به طور معمول دارای هشت دندان پیش هستند(چهار تا در بالا و چهار دندان در پایین). این دندان‌ها جلویی‌ترین دندان‌های ما هستند که برای بریدن غذا استفاده می‌شوند. این‌ها دندان‌هایی هستند که ابتدا در کودکان خردسال ظاهر می‌شوند.

دندان نیش (Canines)
این دندان‌ها کمی نوک تیز هستند که در هر طرف دندان‌های پیش قرار دارند. از آنجایی که آن‌ها شبیه نیش سگ هستند، این نام را به خود اختصاص دادند. گاهی اوقات آنها را کاسپید(cuspids) یا “دندان‌های چشمی”(eye teeth) می‌نامند، زیرا دقیقا زیرحدقه‌های چشم قرار می‌گیرند.

دندان های پرمولر یا آسیای کوچک(Premolars)
این دندان‌ها بین دندان نیش و دندان آسیاب در پشت دهان قرار دارند. دندان‌های پرمولر دو کاسپ(cusps) نوک تیز روی سطح جونده خود دارند. به همین دلیل است که گاهی اوقات به آنها و بای‌کاسپید یا دو کاسپی نیز می‌گویند. دندان‌های پرمولر به عنوان دندان‌های انتقالی در نظر گرفته می‌شوند که غذا را از دندان نیش به سمت دندان‌های آسیاب پشت برای جویدن هدایت می‌کنند.

دندان های مولر یا آسیاب بزرگ (Molars)
دندان آسیاب در پشت دهان برای آسیاب کردن غذا استفاده می‌شوند. بزرگسالان معمولی دوازده دندان آسیاب دارند که 4 تای آن دندان عقل شماست. هر طرف فک بالا و پایین دارای سه دندان آسیاب است. این دندان‌ها بزرگترین دندان‌های ما هستند و برای حفظ نیروی مورد استفاده برای جویدن، ساییدن و فشردن طراحی شده‌اند.

در سنین 18 تا 25 سالگی، 4 دندان آسیاب نهایی در 4 گوشه دهان شما که دندان عقل شما هستند شروع به رویش می‌کنند. اکثر آنها با شروع به فشار دادن از طریق خط لثه باعث احساس درد و ناراحتی در شما می‌شوند. برخلاف اکثر دندان‌های بزرگسال، دندان عقل در صورت رویش جزئی یا جانبی می‌تواند کمی مشکل ایجاد کند. این امر تمیز کردن آنها را سخت تر می‌کند، اما همچنین باعث سایر مشکلات بهداشت دهان و دندان به نام سندرم دندان نهفته می‌شود.

چه زمانی باید دندان عقل را درآورید؟
دندان عقل به طور کلی پس از رویش کامل و قابل رویت شدن برداشته می‌شود. با این حال، اگر دندان عقل به درستی رویش نکند و نهفته بماند، باید با جراحی خارج شود. ممکن است دندان عقل نهفته فوراً مشکل ایجاد نکند، اما به مرور زمان ممکن است عفونی شود، به دندان‌های مجاور آسیب برساند یا سایر مشکلات سلامت دهان و دندان را ایجاد کند.
علائم نهفته دندان عقل عبارتند از:
• لثه های حساس یا دارای خونریزی
• لثه های قرمز یا متورم
• درد و ناراحتی فک
• بوی مداوم بد دهان
• طعم نامطبوع در دهان
• مشکل در غذا خوردن، باز کردن دهان
• سردردهای مداوم
معمولاً دندانپزشک شما در مورد وضعیت دندان عقل شما هنگام معاینه و مشاهده عکس رادیولوژی دندان‌های تان منظم با شما صحبت می‌کند. در هر صورت، اگر شروع به تجربه هر یک از علائم ذکر شده در بالا کردید، پیشنهاد می‌کنیم فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید.